PRZEPOTWARZANIE
19 listopada 2021 – 3 kwietnia 2022
PRZEPOTWARZANIE to podstępny proces. To gra bez reguł, w której uczestniczymy wszyscy w podwójnej roli – przepotwarzanych i przepotwarzających. Patrząc na twarze, świadomie lub nie, interpretujemy je, a tym samym deformujemy. Czyniąc to, tworzymy... KARYKATURY. Zjawisko przepotwarzania pozostaje niewyczerpanym źródłem pytań. Prezentowana wystawa może je powieli, może skomplikuje, a na niektóre może udzieli (p)odpowiedzi. Historia twarzy jest bowiem wielowątkowa. Swoje miejsce w niej znajdują: portrety/autoportrety, karykatury/autokarykatury, twarze nie-twarze, twarze-hybrydy, twarze-metafory, abstrakcyjne typy, sztucznie wypreparowane fizjonomie i wizerunki zindywidualizowane, twarze ludzi znanych, twarze uwiecznione raz jeden, przypadkiem i te przepotwarzane po wielokroć, twarze w tłumie – do złudzenia podobne – i te wyróżniające się, samotne, twarze zastygłe w grymasie i strojące miny... Teatr twarzy to teatr magiczny. Kto jest ciekaw twarzy – wielu i różnych, prawdziwych i zmyślonych – niech wejdzie!
kuratorka: Karolina Prymlewicz
projekt graficzny katalogu i plakatu wystawy: Tomasz Rupociński, Labografia
-
Witold Mysyrowicz
Karykatura Lecha Wałęsy, lata 90. XX w., kolekcja Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego -
Witold Mysyrowicz
Balcerowicz święta krowa [karykatura Leszka Balcerowicza], 2002, kolekcja Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego -
Roman Cieślewicz
Autokarykatura, przed 1973, kolekcja Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego -
Waldemar Świerzy
Marilyn Monroe, ok. 1995, kolekcja Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego -
Edmund Mańczak
Karykatura Krystyny Jandy, 1984, kolekcja Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego -
Edmund Mańczak
Karykatura Kaliny Jędrusik, 1982, kolekcja Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego -
Edmund Mańczak
Karykatura Wojciecha Jaruzelskiego, 1984, kolekcja Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego -
Zbigniew Kiulin
Autokarykatura, bez daty, kolekcja Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego -
Stefan Brzozowski
Mona Lisa zabezpieczona przed porywaczami, bez daty, kolekcja Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego -
Jacek Rupiński
Okularnik, ok. 1975, kolekcja Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego -
Stanisław Gratkowski ps. Ibis
Karykatura Zbigniewa Cybulskiego, bez daty, kolekcja Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego -
Eryk Lipiński
Karykatura Galla Anonima, lata 80. XX w., kolekcja Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego -
Wacław Kondek
Z cyklu „Portrety”, 1965, kolekcja Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego -
Wacław Kondek
Z cyklu „Portrety”, 1965, kolekcja Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego -
Wacław Kondek
Z cyklu „Pandemonium”, 1973, kolekcja Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego -
Wacław Kondek
Z cyklu „Pandemonium”, 1973, kolekcja Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego -
Lech Frąckowiak
Karykatura Fryderyka Chopina, 2009, kolekcja Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego -
Ireneusz Parzyszek
bez tytułu, lata 90. XX w., kolekcja Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego -
Zygmunt Januszewski
bez tytułu, 1982, kolekcja Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego
fot. Ireneusz Sobieszczuk
Twarz od wieków jest obiektem fascynacji artystów, naukowców i myślicieli. Może wyrażać niezliczone emocje i to w jej wyrazie odnajdujemy mnóstwo znaczeń. Sposób uchwycenia oraz ukazania charakterystycznych cech danej osoby, szczególnie w przypadku karykatury portretowej, otwiera pole do wielu interpretacji związanych zarówno z jej bohaterem, jak i z intencjami artysty. Problematyka interpretowania, przedstawiania i deformowania twarzy pojawia się w proponowanym przez Karolinę Prymlewicz tytułowym pojęciu przepotwarzania. W zamieszczonym w książce eseju analizuje złożoność historii postrzegania twarzy i jej portretowania. Rozważa, czym jest przepotwarzanie i jaki jest jego cel. Autorka opisuje sposób, w jaki interpretujemy twarze innych ludzi. W książce znajduje się również tekst Elżbiety Laskowskiej relacjonujący w krótkim zarysie kształtowanie się definicji terminu karykatura.
Tekstom w Przepotwarzaniu towarzyszy bogaty zbiór reprodukcji m.in. autoportretów Josepha Ducreux, rzeźb Franza Xavera Messerschmidta, fotografii Tomasza Machcińskiego oraz dzieł najwybitniejszych twórców karykatury portretowej z kolekcji Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego, takich jak m.in. Andrzej Stopka, Edmund Mańczak, Edward Ałaszewski, Edward Głowacki, Eryk Lipiński i Izabella Kulczyńska.
redakcja i fotoedycja: Karolina Prymlewicz
projekt graficzny: Tomasz Rupociński, Labografia
ISBN: 978-83-87994-44-0
oprawa: twarda
liczba stron: 112
wydawca: Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego
miejsce i rok wydania: Warszawa 2021
nakład: 400 egz.
cena: 79 PLN