Wstecz

DOM HUMORU I SATYRY W GABROWIE - UNIKALNE MUZEUM ŚMIECHU

Dom Humoru i Satyry znajduje się w Gabrowie – położonym w geograficznym centrum Bułgarii niedużym mieście, które stało się sławne dzięki pomysłowości, przedsiębiorczości i oszczędnym obyczajom swych obywateli. Mieszkańcy Gabrowa są bohaterami znanych na całym świecie żartów i anegdot, a samo miasto nazywane jest bułgarską stolicą humoru. Dom Humoru i Satyry powstał 42 lata temu, w dniu 1 kwietnia 1972 roku. Jako „dom”, muzeum pozostaje przestrzenią swobody artystycznej, w której humoryści i satyrycy (w niełasce u każdej władzy, której się przeciwstawiają) mogą czuć się wygodnie i bezpiecznie oraz bez przeszkód prezentować swoje prace. Placówka gromadzi, zabezpiecza, wystawia i promuje sztukę humoru i jej wytwory w dziedzinach rysunku satyrycznego, malarstwa, grafiki, rzeźby, plakatu, fotografii i literatury. Prowadzi także badania nad etnografią i obyczajami świątecznymi ludów świata. Dom Humoru i Satyry w Gabrowie jest od 1973 r. organizatorem Międzynarodowego Biennale Humoru i Satyry w Sztuce (IBHSA). Mottem Biennale jest Świat istnieje, gdyż się śmieje – rymowany slogan autorstwa bułgarskiego satyryka Radoy’a Ralina, który zainspirował już 9160 artystów ze 173 krajów do przesłania 61 494 prac na konkursy w sześciu kategoriach.

Dziś prezentujemy polskim miłośnikom karykatury prace bułgarskich klasyków i reprezentantów młodszego pokolenia. Oto rysunki satyryczne 52 mistrzów tego gatunku XX i XXI wieku z kolekcji Domu Humoru i Satyry w Gabrowie. Historia tej dziedziny sztuki sięga w Bułgarii roku 1901, zaś za ojca bułgarskiego rysunku satyrycznego uchodzi Alexandar Bozhinov(is). W 1930 roku stolica kraju Sofia była gospodarzem I Krajowej Wystawy Rysunków Satyrycznych, promującej prace m.in. Alexandra Dobrinova, Rayko Aleksieva oraz Iliyi Beshkova*. Pierwsze numery pisma satyrycznego „Stryszeł” (‘Szerszeń’) ukazały się w 1940 roku. W czasopiśmie tym, wydawanym do dziś, drukowali swoje prace Nikola Mirchev, Marko Behar, Aleksandar Poplilov, Todor Dinov, Boris Dimovski, Donyo Donev, Stoyan Venev i wielu innych. Kolekcja Domu Humoru i Satyry nosząca tytuł „Humor narodów” obejmuje bezcenne oryginalne prace klasyków bułgarskiego rysunku satyrycznego. Niektóre z nich mogą Państwo obejrzeć również na wystawie w Polsce. Młodsze pokolenia reprezentowane są natomiast rysunkami takich twórców jak Rumen Dragostinov (zdobywca najliczniejszych nagród międzynarodowych), Anatoliy Stankulov, Rumen Simeonov, Ivailo Tsvetkov, Alla i Chavdar Georgievowie, Chavdar Nikolov, Iliyan Savkov oraz Ivan Kutuzov.

Tatyana Tsankova
Dyrektor Muzeum Dom Humoru i Satyry w Gabrowie, Bułgaria

* Idąc za sugestią bułgarskiego współorganizatora wystawy, pozostawiamy imiona i nazwiska bułgarskich twórców w transliteracji angielskiej, czyli w takiej formie, w jakiej pojawiają się one zazwyczaj w kontekście międzynarodowym.

Dom Humoru i Satyry w Gabrowie